Maria Wilczek-Krupa POETYKA MUZYKI FILMOWEJ WOJCIECHA KILARA

Maria Wilczek-Krupa

Poetyka muzyki filmowej Wojciecha Kilara

Kraków 2021, objętość: 510 stron, format: B5, okładka miękka, ISBN 978-83-62743-99-5

 

Zawartość:

Uwagi wstępne

Wprowadzenie do zagadnienia. Terminologia

Metodologia badań

Literatura przedmiotu. Źródła

Część I. Muzyka filmowa. Studium historyczno-estetyczne

1.      Dźwięk a kino nieme

Idea udźwiękowienia filmu

Rola akompaniamentu i instrumentarium kina niemego

Kinowy repertuar muzyczny

2.      Rozwój kina dźwiękowego

Pierwsze sukcesy technologii dźwiękowych

Złota era amerykańskiej kinematografii

Classical Hollywood Film Score

Kino kontynentalne w okresie drugiej wojny światowej

Kino powojenne

Wielkie nazwiska światowej muzyki filmowej

3.      Muzyka filmowa w randze dzieła sztuki

Nowe jakości estetyczno-brzmieniowe w kinie

Emancypacja muzyki filmowej

4.      Estetyka i funkcje muzyki filmowej: teorie, metody, koncepcje

Wybrane teorie filmu

Pierwsze koncepcje muzyki filmowej

Spectrum funkcjonalności sfery słuchowej w filmie. Zofia Lissa

Obraz i dźwięk. Pierre Schaeffer, Roger Manvell, John Huntley

Muzyka w roli komentarza. Siegfried Kracauer

Cisza. Béla Bálazs, Siegfried Kracauer, Zofia Lissa

Teorie praktyków. Kazimierz Serocki, Krzysztof Komeda

W polemice z teorią powojenną. Hansjörg Pauli

Muzyka jako element języka filmu. Jerzy Płażewski

Semiotyka muzyki filmowej. Claudia Gorbman

Audio-wizja w kinie. Michel Chion

Strukturalistyczny pogląd na muzykę filmową. Georg Maas

Społeczno-kulturowa rola muzyki w filmie. Claudia Bullerjahn

Analityczne modele muzyki filmowej. Kathryn Kalinak, Fred Karlin

Katalog funkcji muzyki filmowej. Ujęcie krytyczne

Część II. Muzyka filmowa Wojciecha Kilara

1.      Zarys historyczny, język dźwiękowy, poetyka

Filmowa droga twórcza Kilara w ujęciu historycznym

Pierwsza dekada pracy dla kina: 1958-1968

Stabilizacja stylistyki filmowej: 1969-1976

Polska Klasyczna Partytura Filmowa: 1977-1990

Kino światowe: 1991-2013

Resumé

2.      Studia nad filmowym warsztatem kompozytorskim

Elementy języka muzycznego w filmie

Filmowy temat a motyw muzyczny

Formy-gatunki muzyczne w filmie

Klasyfikacja stylów

Inspiracje tematów filmowych

Współpraca z reżyserem

3.      Analiza i interpretacja dzieła filmowego. Filmowa poetyka muzyczna

Odkrywanie idei filmowych. Sól ziemi czarnej

Wartościowanie wydarzeń. Iluminacja

Sterowanie percepcją widza. Ziemia obiecana

Muzyka w roli narratora. Bram Stoker’s Dracula

Symbolika i retoryka dźwiękowa. Dziewiąte wrota

Charakterystyka osobowości bohaterów. Zemsta

Konkluzje

Kompozytorzy o muzyce filmowej

Syndrom cech muzyki filmowej Kilara

Hermeneutyka i semiotyka muzyki filmowej

Podziękowania

Autorefleksja twórcy: Jestem dumny z drobiazgów

Bibliografia

 

---

Maria Wilczek-Krupa – teoretyk muzyki, asystent w Katedrze Teorii i Interpretacji Dzieła Muzycznego Akademii Muzycznej im. Krzysztofa Pendereckiego w Krakowie, członek Sekcji Muzykologów Związku Kompozytorów Polskich oraz Stowarzyszenia „Unia Literacka”, rzeczoznawca MEiN ds. podręczników szkolnych z zakresu muzyki. W 2014 roku otrzymała stypendium twórcze Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. W obszarze jej zainteresowań znajdują się przede wszystkim muzyka filmowa i jazz, także muzyka fortepianowa XIX wieku, w której obszarze w latach 2020-2021 realizowała projekt badawczy Przywrócony pamięci: Emil Łapczyński, koncercista. Życie i droga twórcza zapomnianego wirtuoza, kompozytora i powstańca styczniowego, w ramach programu Narodowego Instytutu Muzyki i Tańca „Białe plamy”. Jest autorką artykułów naukowych i publicystycznych, haseł encyklopedycznych, programów koncertowych, reportaży, wywiadów, recenzji, scenariuszy filmowych i opisów płyt. W latach 2015-2019 współpracowała z Krakowskim Biurem Festiwalowym w ramach organizacji Festiwalu Muzyki Filmowej w Krakowie, a od 2019 jest jurorem konkursu KBF na Polską Ścieżkę Dźwiękową Roku. Jest współautorką albumu 1000 filmów, które tworzą historię kina (Wydawnictwo Dragon, 2020) oraz autorką noty o Wojciechu Kilarze, wchodzącą w skład publikacji 100 najwybitniejszych Polaków wszechczasów w dziedzinie nauki, kultury i sztuki (Fundacja Panteon Narodowy, 2020). W jej dorobku znajdują się jeszcze dwie biografie książkowe, napisane na zlecenie Wydawnictwa Znak: Kilar. Geniusz o dwóch twarzach (nagrodzona tytułem Krakowskiej Książki Miesiąca w marcu 2016 roku) oraz Górecki. Geniusz i upór (uhonorowana wyróżnieniem Kapituły Nagrody Literackiej im. Józefa Mackiewicza w listopadzie 2019).